Kategoria: Książki
Odsłon: 5428


inż. Zbigniew Faust

Wydanie trzecie poprawione i uzupełnione
Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 1974

"Omówienie podstawowych zagadnień związanych z konstrukcją i montażem układów radioamatorskich. Opis elementów, podzespołów i rozwiązań konstrukcyjnych. Wskazówki dotyczące posługiwania się aparaturą pomiarową przy badaniu i uruchamianiu zmontowanych układów.
Odbiorcy: zaawansowani radioamatorzy i radiotechnicy interesujący się budową układów elektronicznych, uczniowie szkół radiotechnicznych"

SPIS TREŚCI

Wykaz literatury (8)

Wykaz oznaczeń (9)

1. Elementy stosowane w układach radioamatorskich (11)

1.1. Wiadomości ogólne (11)

"Przeciętny układ radioamatorski stanowi zbiór wielu elementów i podzespołów połączonych ze sobą i współpracujących w ściśle określony sposób. Praca takiego układu w dużym stopniu zależy od doboru elementów, ich jakości, sposobu rozmieszczenia na chassis lub na płytce z obwodami drukowanymi, oraz prawidłowego umocowania i montażu. Elementy i podzespoły stosowane w układach radioamatorskich można podzielić na trzy zasadnicze grupy:
1. Elementy i podzespoły, które cechują wielkości elektryczne jak: opór elektryczny, pojemność, indukcyjność, prąd, moc. Do tej grupy zalicza się oporniki, kondensatory, cewki, transformatory, lampy elektronowe, diody półprzewodnikowe, tranzystory i układy scalone. Są to podstawowe elementy układów elektronicznych.
2. Druga grupa obejmuje elementy pomocnicze, jak: podstawki lampowe i tranzystorowe, gniazda wtykowe, gniazda bezpiecznikowe, wyłączniki, przełączniki, przekaźniki itp.
3. Do trzeciej grupy można zaliczyć detale służące do umocowania elementów i podzespołów na chassis lub na płytce z obwodami drukowanymi. Są to różnego rodzaju obejmy, wkręty, nakrętki i nity używane do przymocowywania kondensatorów, podstawek lampowych, cewek, transformatorów, kabli połączeniowych oraz listwy montażowe z końcówkami lutowniczymi lub zaciskami, a także przewody montażowe..."

1.2. Oporniki (12)

1.2.1. Oporniki stale (12)


Rys. 1.2. Konstrukcja oporników typu OWS
(a - promieniowych, b - osiowych)


Rys. 1.4. Konstrukcja opornika drutowego typu OPD

1.2.2. Oporniki zmienne (potencjometry) (25)

1.3. Kondensatory (29)

1.3.1. Kondensatory stałe (29)


Rys. 1.8. Kondensatory stałe

1.3.2. Kondensatory dostrojeniowe (trymery) (43)


Rys. 1.10. Kondensatory dostrojeniowe - trymery

1.3.3. Kondensatory nastawne (zmienne) (47)

1.4. Cewki (49)


Rys. 1.12. Konstrukcja cewek

1.4.1. Cewki jednowarstwowe (52)

1.4.2. Cewki wielowarstwowe (55)

1.4.3. Cewki z rdzeniem magnetycznym (57)

1.5. Lampy elektronowe (59)

1.5.1. Budowa i zasada działania (59)


Rys. 1.21. Schemat działania tetrody (z lewej) i pentody (z prawej)

1.5.2. Klasyfikacja lamp elektronowych (61)

1.5.3. Podstawowe parametry lamp elektronowych (63)

1.6. Diody półprzewodnikowe i tranzystory (63)

1.6.1. Własności elektryczne półprzewodników (69)

1.6.2. Diody półprzewodnikowe (71)


Rys. 1.28. Konstrukcja diody ostrzowej


Rys.1.29. Konstrukcja diody warstwowej

1.6.3. Tranzystory (81)


Rys.1.34.-1.35. Konstrukcja tranzystora ostrzowego (z lewej) i warstwowego (z prawej)


Rys.1.41. Obudowy tranzystorów

1.7. Układy scalone (94)


Rys.1.49. Wygląd zewnętrzny i schemat ideowy układu scalonego typu 1MM6


Rys. 1.45. Układy scalone firmy Siemens

2. Ważniejsze obwody w układach radioamatorskich (103)

2.1. Obwody zasilania lamp elektronowych i tranzystorów (103)

2.1.1. Obwód zasilania żarzenia (103)


Rys. 2.4. Zasilanie obwodu żarzenia lamp pośrednio żarzonych prądem zmiennym


Rys.2.3. Układ szeregowego zasilania obwodów żarzenia lamp odbiornika telewizyjnego z opornikiem redukcyjnym i termistorem

2.1.2. Obwód zasilania siatki sterującej (110)


Rys. 2.10. Układ z automatyczną polaryzacją siatki

2.1.3. Obwody zasilania anody i siatki ekranującej (113)


Rys. 2.12. Schemat zasilania obwodów anodowych lamp


Rys. 2.13. Schemat zasilania obwodu siatki ekranującej

2.1.4. Obwody zasilania tranzystora (117)

2.1.5. Stabilizacja punktu pracy tranzystora (127)

2.2. Układy ze sprzężeniem międzystopniowym (131)

2.2.1. Układ ze sprzężeniem bezpośrednim (131)

2.2.2. Układ ze sprzężeniem pojemnościowym (132)

2.2.3. Układ ze sprzężeniem transformatorowym (138)

2.3. Obwody odsprzęgające (144)

3. Montaż układów radioamatorskich (147)

3.1. Dobór elementów (148)

3.1.1. Oporniki (148)

3.1.2. Kondensatory (149)

3.1.3. Cewki (150)

3.1.4. Elementy pomocnicze (151)

3.2. Rozmieszczenie elementów i podzespołów (155)

3.3. Wykonanie chassis (157)

3.3.1. Wybór materiału, rozmiary zewnętrzne, procesy obróbki (157)

3.3.2. Wycięcie odcinka blachy, trasowanie konturów i otworów (158)

3.3.3. Wycinanie otworów w chassis (159)

3.3.4. Obróbka chassis według wytrasowanych konturów (160)

3.3.5. Wykonanie chassis z bakelitu (163)

3.4. Montaż obwodów niedrukowanych (165)

3.4.1. Przymocowanie elementów do chassis (165)

3.4.2. Przygotowanie przewodów montażowych i elementów radiowych do montażu (170)

3.4.3. Sposoby umocowania przewodów montażowych i wyprowadzeń elementów radiowych przed lutowaniem (174)

3.4.4. Lutowanie (178)

3.4.5. Wykonanie połączeń montażowych (185)

3.5. Obwody drukowane (189)

3.6. Konstrukcja układu z obwodami drukowanymi (193)

3.7. Wykonanie płytki z obwodami drukowanymi (196)

3.7.1. Sporządzenie rysunku obwodów drukowanych (196)

3.7.2. Wycięcie płytki i przekopiowanie rysunku obwodów drukowanych (199)

3.7.3. Wykonanie obwodów drukowanych metodą trawienia chemicznego (199)

3.7.4. Wykonanie obwodów drukowanych metodą skrobania (203)

3.7.5. Obróbka płytki z obwodami drukowanymi (203)

3.8. Montaż z zastosowaniem obwodów drukowanych i układów scalonych (205)

4. Konstrukcyjne rozwiązanie układów radioamatorskich (210)

4.1. Konstrukcja układów próbnych (210)

4.1.1. Jednostopniowy wzmacniacz małej częstotliwości (211)

4.1.2. Dwustopniowy wzmacniacz małej częstotliwości (213)

4.1.3. Trzystopniowy wzmacniacz małej częstotliwości (215)

4.1.4. Tranzystorowa jednoobwodówka na fale średnie (218)

4.2. Prosty wzmacniacz do gramofonu elektrycznego (220)


Rys. 4.6. Schemat ideowy dwustopniowego wzmacniacza do gramofonu elektrycznego

4.3. Wzmacniacz dwulampowy (225)


Rys. 4.9. Schemat ideowy dwulampowego wzmacniacza

4.4. Wzmacniacz małej częstotliwości z przeciwsobnym stopniem końcowym klasy B (230)


Rys. 4.11. Wzmacniacz z przeciwsobnym stopniem końcowym klasy B
a) schemat ideowy wzmacniacza, b) sposób łączenia uzwojeń transformatora wyjściowego

4.5. Uniwersalny wzmacniacz Hi-Fi (233)

4.6. Wzmacniacz monofoniczny w wykonaniu blokowym (240)

4.6.1. Wzmacniacz mikrofonowy (240)

4.6.2. Układ korekcji barwy dźwięku (242)

4.6.3. Dwustopniowy wzmacniacz końcowy (246)


Rys. 4.20. Schemat ideowy dwustopniowego wzmacniacza końcowego

4.6.4. Zasilacz sieciowy (249)

4.6.5. Montaż kompletnego wzmacniacza (250)

4.7. Wzmacniacz stereofoniczny w wykonaniu blokowym (252)

4.7.1. Układ korekcji barwy dźwięku (253)

4.7.2. Dwustopniowy wzmacniacz końcowy (257)


Rys. 4.26. Schemat ideowy dwustopniowego wzmacniacza końcowego

4.7.3. Zasilacz sieciowy (261)

4.7.4. Montaż kompletnego wzmacniacza (262)

4.8. Tranzystorowy wzmacniacz stereofoniczny (263)

4.9. Odbiornik tranzystorowy ze wzmocnieniem bezpośrednim (268)

4.10. Odbiornik tranzystorowy z przemianą częstotliwości (273)

4.11. Zasilacz do odbiornika tranzystorowego (278)

4.12. Przyrząd do pomiaru pojemności (280)


Rys. 4.39. Schemat ideowy przyrządu do pomiaru pojemności

4.13. Przyrząd do pomiaru RLC (286)


Rys. 4.42. Schemat ideowy przyrządu do pomiaru RLC

4.14. Woltomierz lampowy napięcia stałego z omomierzem (292)


Rys. 4.44. Schemat ideowy woltomierza lampowego napięcia stałego z omomierzem

4.15. Uniwersalny przyrząd serwisowy (302)

4.16. Przyrząd do pomiaru diod i tranzystorów (307)

4.17. Przyrząd do pomiaru tranzystorów mocy (312)

4.18. Prosty oscyloskop serwisowy (319)

4.19. Oscyloskop warsztatowy (326)

4.20. Sonda pomiarowa do oscyloskopu (331)

4.21. Tranzystorowy generator sygnałów (335)

5. Uruchamianie układów radioamatorskich (343)

5.1. Sprawdzanie warunków pracy lamp i tranzystorów (343)

5.1.1. Pomiary napięć na anodzie i siatce ekranującej (344)

5.1.2. Pomiar napięcia polaryzacji siatki sterującej (346)

5.1.3. Sprawdzanie i pomiary lamp elektronowych (347)

5.1.4. Sprawdzanie warunków pracy tranzystorów (351)

5.1.5. Sprawdzanie oraz pomiar diod i tranzystorów (355)

5.2. Pomiary i badania zmontowanych układów (361)

5.2.1. Układy zasilające (362)

5.2.2. Odbiornik superheterodynowy (365)

5.2.3. Szkodliwe zjawiska występujące w zmontowanych układach (382)